بزرگنمايي:
آريا بازار - بر اساس گزارش برخي پايگاه‌هاي اطلاع رساني ICIS، از ماه مه 2017 تاکنون، 4 بانک بزرگ دولتي چين (بانک چين، بانک ساخت‌وساز چين، بانک کشاورزي چين و بانک صنعت و تجارت چين) از صدور اعتبارات اسنادي براي معاملات مرتبط با محموله‌هايي که احتمالا از ايران مي‌آيند، خودداري کرده‌اند. به اين ترتيب تجارت محموله‌هاي پتروشيمي ايران به‌عنوان يکي از اصلي‌ترين نقاط اشتراک ميان ايران و چين با مشکل روبه‌رو شده و اين در حالي است که بيژن نامدار زنگنه، وزير نفت، با اشاره به چالش‌هايي که در مدت اخير بر سر راه صادرات محصولات پتروشيمي به چين به‌وجود آمده از حمايت دولت در اين زمينه خبر داد.
در اين ميان برخي منتقدان نيز بدون بررسي موضوع، اعلام کرده بودند که چين واردات محصولات پتروشيمي ايران را تحريم کرده است که اين موضوع ازسوي نهادهاي ذي‌ربط، تکذيب شد.وزير نفت در اين رابطه با بيان اينکه ايجاد مشکل در دريافت پول صادرات پتروشيمي از چين، يک موضوع تجاري است و سياسي نيست، گفت: البته دولت در حال کمک براي رفع مشکل اين مجتمع‌هاي پتروشيمي است. «بيژن زنگنه» درباره وضعيت رفع مشکل دريافت پول صادرات پتروشيمي به چين، بيان داشت: اين شرکت‌ها دولتي نبوده و خصوصي هستند و خودشان اين موضوع را پيگيري مي‌کنند.
با توجه به اينکه چين يکي از بزرگ‌ترين شرکاي تجاري ايران به‌شمار مي‌آيد و با توجه به اينکه يکي از خريداران محموله‌هاي بزرگ پتروشيمي محسوب مي‌شود، قطع ارتباط با اين کشور مي‌تواند تبعات زيادي را به‌خصوص در بخش پتروشيمي به همراه داشته باشد. طبق آمار منتشر شده کل صادرات محصولات عمده پتروشيمي طي 11ماه‌سال 1395 با ارزشي معادل 6 ميليون و 725 هزار دلار روبه‌رو بوده که از نظر وزني برابر با 14 هزار و 859 هزار تن است که بخش قابل‌توجهي از اين رقم به چين اختصاص دارد. واضح است که با کاهش ارتباط صادرکنندگان ايراني با چين و با توجه به اينکه در شرايط فعلي توليدکنندگان و رقيبان قدري در صنعت پتروشيمي فعاليت مي‌کنند، مي‌توانند به‌راحتي سهم بازار ما را در آن کشور تحت سلطه خود در‌آورند و اين طبيعي است که با توجه به مشکلاتي که در ارتباطات بانکي و گشايش‌هاي اعتباري کشورمان با ديگر کشورها وجود دارد، جهت‌گيري اين کشور به سمت کشورهايي است که کار کردن با آنها کم‌ريسک‌تر و تسهيلات و امتيازات بيشتري دارد. کارشناسان و فعالان صنعتي معتقدند در اين شرايط بايد تدابيري در سطوح بالاي دولت انديشيده شود و شرايطي فراهم آيد تا بانک‌هاي بزرگ چيني خطوط اعتباري با ارزهاي بين‌المللي همچون يورو و دلار تعريف کرده تا پول محموله‌هاي تناژ‌سنگين که توليد ايران هستند، به‌راحتي وصول شود. در اين ميان مُسکن‌هاي کوتاه‌مدتي همچون بردن محموله‌هاي صادراتي به کشورهاي همسايه و صادرات از اين کشورها به چين نيز وجود دارد تا حساسيت نام ايران را براي بانک‌هاي چيني کم کند اما اين چاره کار نيست و هزينه‌هاي هنگفتي صرف اين نقل و انتقالات مي‌شود.
در طرف ديگر لازم است صادرکنندگان نيز قدرتمند‌تر ظاهر شوند و قوي‌تر به فعاليت خود ادامه دهند؛ شايد رفته‌رفته وابستگي صادرات و درآمدهاي ارزي از صادرات مواد اوليه پتروشيمي به صادرات مواد نهايي سوق يابد و از اين طريق بتوانيم بازارهاي صادراتي متنوعي را تحت‌سلطه خود در‌آوريم. دياکو عباسي، رئيس بازاريابي و فروش شرکت ملي پتروشيمي در اين خصوص به «دنياي اقتصاد» مي‌گويد: طي دو سه ماه گذشته خبر رسيده که بانک‌هاي چيني به گمرک وصل شده‌اند و از اين به بعد با همکاري گمرک کار خود را ادامه مي‌دهند. وي با اشاره به پيگيري اين موضوع افزود: ماحصل پيگيري ما در اين زمينه اين بود که دولت چين اظهار مي‌کند، مقدار زيادي ارز از کشورش خارج مي‌شود و اين در حالي است که محصولي وارد کشور نمي‌شود و به همين دليل اين استراتژي را اساس کار خود قرار داده تا حتي‌الامکان بتواند با خروج ارز از کشور و به نوعي پولشويي مبارزه کند.
عباسي در ادامه اظهار کرد: قبل از اين اتفاق همکاري با اين کشور اين‌گونه بود که به‌طور مثال بانک‌هاي چيني درخصوص بارهايي که از ايران بارنامه مي‌شد، اظهار مي‌کردند که پول محموله پرداخت و بعد بارنامه دريافت شود و اين در حالي بود که در بارنامه اسم کشور نمي‌خورد و به‌طور مثال ذکر مي‌شد که اين محموله از سمت خليج‌فارس آمده است. وي مي‌گويد: اين در حالي است که با وصل‌شدن گمرک به بانک‌ها، خريدار بايد به‌طور دقيق اسم کشور توليد‌کننده را بنويسد. در اين شرايط شايد اسم ايران براي برخي از اين بانک‌ها حساسيت‌زا باشد و اين عاملي شود که آنها براي ما پولي حواله نکنند و در اين راستا مشکلاتي به وجود بيايد.
عباسي تصريح کرد: دست‌به‌دست کردن بار ميان چند کشور و در نهايت صادرات محموله‌هاي پتروشيمي به چين از جمله مشکلات عديده‌اي است که در اين‌خصوص به‌وجود مي‌آيد و اين در حالي است که به محض باز کردن در کانتينر مشخص مي‌شود که اين بار توليد کدام کشور است. وي در ادامه اظهار کرد: براي حل اين مشکل بايد تصميم اساسي و درستي گرفته شود و به‌نظر مي‌رسد راه‌حل مشکل تجارت محصولات پتروشيمي به بنادر چيني اين است که در کوتاه‌مدت بانک‌هاي اين کشور حساسيت خود را به محموله‌هاي ايراني پايين بياورند و در بلند مدت سياستي اتخاذ شود و راهکارهايي انديشيده شود که بانک‌هاي اصلي چين براي بانک‌هاي ايراني LC ( خطوط اعتباري) باز کنند.
اين فعال اقتصادي مي‌گويد: اين در حالي است که در شرايط فعلي با وجود اينکه محصولات پتروشيمي زيادي به اين کشور صادر مي‌شود، هنوز هيچ‌کدام از بانک‌هاي چيني در اين مدت درخواست نکرده‌اند که با ايران با LC يورويي يا LC دلاري کار کنند. وي مي‌گويد: البته اين در شرايطي است که برخي فعالان هندي يا کره‌اي تمايل دارند که با ما با روپيه يا يوآن کار کنند اما کار کردن با اين ارزها فايده‌اي ندارد. عباسي درخصوص تهديدهايي که در اين مورد مي‌تواند بازارهاي صادراتي ما را در چين به‌عنوان يکي از بزرگ‌ترين شرکاي تجاري ايران به خطر بيندازد، گفت: طبيعي است در شرايط فعلي که توليدکنندگان و رقباي زيادي در صنعت پتروشيمي کشور وجود دارند، کشوري همچون تايلند وارد بازي شود و سهم ما را در اين کشورها از آن خود کند.
وي مي‌گويد: توليدکنندگان چيني در شرايط فعلي کالا را از تايلند مي‌خرند و با بانک‌هاي آن کشور وارد مذاکره مي‌شوند و به‌طور مثال از اين بانک‌ها امکانات و تسهيلات 60 روزه دريافت مي‌کنند و اين طبيعي است که تمايل و جهت‌گيري آنها به سمت اين توليدکنندگان است و به دنبال راه‌هاي آسان‌تري هستند. دياکو عباسي ضمن اظهار خرسندي از حمايت مهندس زنگنه مي‌گويد: اميد داريم که با حمايت دولت بستري فراهم شود که براي صادرات محموله‌هاي بزرگ پتروشيمي به چين با مشکل مواجه نباشيم و به‌جاي استفاده از مسکن‌هاي مقطعي با استفاده از LCهاي دلاري و يورويي مشکل حمل و نقل را برطرف کنيم.
